De vergrijzing in Nederland heeft een onmiskenbare impact op de arbeidsmarkt, wat resulteert in toenemende uitdagingen. Op donderdag 8 juni vond de Onderwijs-Arbeidsmarkttop in Tilburg plaats, met als centraal thema 'Krapte is kiezen'. Deze spraakmakende bijeenkomst bracht waardevolle inzichten en onthulde vier essentiële bouwstenen voor een toekomstbestendige arbeidsmarkt in Brabant. In deze nabeschouwing beschrijven we de receptuur die voor een keerpunt moet zorgen en krapte ombuigt naar kansen. Ontdek hoe Brabant zich voorbereidt om de uitdagingen aan te pakken en de weg naar een bloeiende arbeidsmarkt te banen.
De vergrijzing in Nederland is een onoverkomelijke en belangrijke demografische trend. De vergrijzing in Nederland blijft significant. In de afgelopen decennia is het percentage 65-plussers gestaag gestegen, van minder dan 8% in 1950 tot 19,8% in 2021. En het einde is nog niet in zicht. Volgens prognoses zal het stijgen naar 24,4% in 2035 en 25,1% in 2040. Daarna zal het geleidelijk afnemen tot 24,7% in 2050 (Stoeldraijer, Van Duin, De Regt, Van der Reijden en Te Riele, 2021). Deze vergrijzing brengt grote uitdagingen met zich mee voor de arbeidsmarkt in Nederland. De toenemende krapte en de beschikbaarheid van werkende personen zal ons dwingen moeilijke keuzes te moeten maken.
Tijdens de Onderwijs-Arbeidsmarkttop werd deze urgentie onderstreept en werden er waardevolle inzichten gedeeld. Maar wat zijn nu de concrete oplossingsrichtingen om deze uitdagingen het hoofd te bieden? Het antwoord ligt in de vier bouwstenen die tijdens deze bijeenkomst naar voren kwamen. Deze bouwstenen vormen de sleutel tot een gezamenlijke strategie die de brede welvaart van Brabant veiligstelt en waar mogelijk vergroot. Laten we eens dieper ingaan op deze bouwstenen en hun betekenis voor de toekomst van Brabant.
Samen voor een integrale aanpak
De eerste bouwsteen richt zich op het doorbreken van de traditionele aanpak waarbij men zich enkel richt op afzonderlijke terreinen en deelbelangen. De transities in de zorg, het onderwijs, energie en klimaat, wonen en digitalisering zijn immers nauw met elkaar verbonden. Om deze uitdagingen het hoofd te bieden en te zorgen voor voldoende goed opgeleide mensen, is een integrale aanpak vereist. Dit betekent dat de schotten tussen beleidsterreinen en budgetten definitief moeten worden geslecht. Alleen door gezamenlijk op te trekken kunnen we de toekomst van Brabant veiligstellen.
Investeren in een leven lang ontwikkelen
De tweede bouwsteen richt zich op de ontwikkeling van alle Brabanders gedurende hun hele leven. Het is van essentieel belang om kennis up-to-date te houden en vaardigheden te versterken. Een flexibel onderwijssysteem dat sterk gericht is op vaardigheden speelt hierbij een cruciale rol. Samenwerking binnen het Brabantse onderwijs, zoals het Kennispact MBO Brabant, is van groot belang om deze ontwikkeling te stimuleren. Daarnaast moeten we studiekiezers aanmoedigen om te kiezen voor beroepen die van belang zijn voor Brabant en bewustwording creëren van het belang van het ontwikkelen van vaardigheden. Toegankelijke en betaalbare programma's zoals Brabant Leert, gericht op de transities en uitdagingen in Brabant, spelen hierbij een cruciale rol.
Optimaliseren van arbeidsproductiviteit
De derde bouwsteen draait om het verhogen van de arbeidsproductiviteit in Brabant. Dit vereist een slimmere manier van werken, zowel op sociaal-organisatorisch als technologisch vlak. Tijdens de Onderwijs-Arbeidsmarkttop werd duidelijk dat kunstmatige intelligentie (AI), digitalisering en automatisering een enorm potentieel hebben. Om dit potentieel volledig te benutten, is gezamenlijke investering en kennisdeling van groot belang, vooral binnen het midden- en kleinbedrijf (MKB). Het is essentieel dat iedereen in Brabant kan meeprofiteren van deze ontwikkelingen en dat niemand achterblijft.
De nieuwe generatie als sleutel tot synergie en oplossingsrichting
Ten slotte is de integratie van nieuwe generaties, zoals de huidige generatie Z, van groot belang. Deze jongeren hebben een sterke betrokkenheid bij de transities waar we voor staan en zijn gericht op leren en ontwikkelen. Het is essentieel om in te spelen op hun behoeften en verwachtingen, en hen actief te betrekken bij het vormgeven van beleid en de arbeidsmarkt. Samenwerking tussen oudere en jongere generaties kan leiden tot waardevolle synergie, waarbij ervaring en digitale vaardigheden elkaar versterken.
Met deze vier bouwstenen in gedachten is er op de Onderwijs-Arbeidsmarkttop in Tilburg een behoorlijk stevig fundament gelegd voor de toekomst van Brabant. Een toekomst waarin een robuuste arbeidsmarkt en hoogwaardig onderwijs zorgen voor brede welvaart en kansen voor alle Brabanders. Door gezamenlijk aan deze bouwstenen te werken, kunnen we de uitdagingen van krapte ombuigen naar nieuwe kansen.